"Cabudanni, mesi de is serbidoris?"
Cabudanni, finas a no medas annus a oi marcàt s’acabbu de s’annada agrària bècia e s‘incarreru de sa noba cun is serbidoris chi torrànt a fai is cuntratus cun is meris. Sa laurera no est prus che sa de unu tempus e serbidoris no nci nd’at prus…
A cabudanni torrat a incarrerai sa scola puru e fillus nostus che sempri at a agatai lìbburus de stòria chi ddis contant de sa mesopotàmia, egìtzius, romanus… ma a parti calincunu docenti caridadosu nemus ddis at a contai sa stòria de sa terra insoru. Fillus nostus ant benni a sciri ca s’Inghilterra “culla della democrazia” at prodùsiu la “Magna Carta” ma no ca is sardus ant scritu sa “Carta de logu”. Su prus de is sardus no scint nudda de custa Carta, chi siat po issus una marca noba de “Carta Igienica” sarda? “Sardu ses? Paperi a duas pilla Delogu, SU PAPERI po PANERI de is sardus!”
Ant a benni a sciri de sa Rivolutzioni Frantzesa ma de Sa die de sa Sardigna mancu su fragu. In is lìbburus de literadura ant a studiai su “dolce stil nuovo”, Dante, Foscolo… ma no is autoris nostus, ne is chi scrint in italianu e ancora prus pagu is medas chi scrint in sardu. In sardu? Poita it’est lìngua cussa puru? Una lìngua sarda sceti agataus in giorronalis e tv: sa “blu” e no po sa nobbilesa! Calincunu at a podi incapas ironizai ca tanti lìngua de tallu est! Latinu prus a prestus, cussu giai, sa lìngua de Cicerone, eja cussu de is “sardus pelliti testes, mastrucati latruncoli”.
Is lìbburus de geografia ant a sighiri a ponni sa Sardigna a s’ùrtima pàgina ca donniunu tenit su logu chi minescit! Arregallaus unu bellu panetoni (tantu is sardus preferint cosa continentali) a is chi intzertant chi e innoi scrint custus lìbburus.
Cabudanni est stètiu fintzas tempus de primàrias, e ita tiàulu torra eletzionis! Mancu mali ca is candidaus teniant a coru sa sardidadi (ma calincuncu apu biu ca ge ddoi fut)! Ocannu puru eus a sighiri a connosci una continuidadi territoriali chi fait arriri fintzas is pisitus. Is basis militaris ant sighiri a connosci unu carda de bombas e mìssilis, e ge si cumprendit poita est chi funt a forma de suposta! Su logu at a sighiri a essi aferenau, alluau e incuinau de totu su bascaràmini chìmicu. Is sardus ant a sighiri a no produsi nudda ca preferint a comporai totu cosa allena e a disterrai po si circai unu trabballeddu. Incapas mi seu faddiu, cabudanni po nosu sighit a essi su mesi de is “serbidoris”…
Giampàulu Pisu – Sardara.